เรียนรู้จากนักดำน้ำหน้าใหม่

นักดำน้ำหน้าใหม่ที่เพิ่งเรียนจบคอร์ส Open Water Diver มา มักจะรู้สึกตื่นเต้นและกระตือรือร้นที่จะได้ดำน้ำ ในขณะเดียวกัน ในใจก็ยังนึกถึงคำพูดของครูที่คอยเตือนเรื่องโน้นเรื่องนี้ จนกระทั่งบางคนอาจนึกสงสัยว่าตัวเรานั้นดำน้ำเป็นเหรือเปล่า (วะ)

นักดำน้ำเก่าๆ หลายคนอาจจะตอบคำถามนี้ว่า ยังหรอก (ว่ะ) หรือว่า ยังไม่พอที่จะใช้ทะเลเดียวกันกับพวกเขา ความคิดเช่นนี้ค่อนข้างจะเกินความจริงไป เพราะนักดำน้ำหน้าใหม่ถึงแม้จะไม่ใช่นักดำน้ำที่เก่งกาจสามารถ แต่พวกเขาก็มีความกระตือรือร้น มีความตั้งใจดี มีความกระหายที่จะเรียนรู้ และต้องการความสนุกสนาน คุณภาพเหล่านี้แหละ คือสิ่งสำคัญของการเป็นนักดำน้ำแบบ SCUBA

นอกจากความต้องการที่จะมีจำนวนไดฟ์ หรือชั่วโมงการดำน้ำมากขึ้นใน Log Book เพื่อพัฒนาทักษะการดำน้ำที่ดีของพวกเขาแล้ว นักดำน้ำหน้าใหม่มักจะมีความรู้ด้านวิชาการ มีความพร้อมทางด้านร่างกาย มากกว่าที่นักดำน้ำเก่าๆ คิดไว้ ในขณะเดียวกัน นักดำน้ำหน้าเก่าที่มีประสบการณ์มากๆ อาจจะได้เรียนรู้อะไรดีๆ จากนักดำน้ำหน้าใหม่ได้เยอะเหมือนกัน

ในโลกของนักดำน้ำ ยังมีนักดำน้ำอีกประเภทหนึ่ง ซึ่งน่าเป็นห่วงกว่านักดำน้ำหน้าใหม่ที่เรียนจบมาภายในเร็ววันนี้ นักดำน้ำประเภทนี้ก็คือ นักดำน้ำที่เรียนมานานแล้วแต่ไม่ไปดำน้ำ หรือดำน้ำนานๆ ครั้ง ทักษะการดำน้ำของนักดำน้ำประเภทนี้มักจะไม่ค่อยดีเอามากๆ และมักจะมีปัญหามากกว่านักดำน้ำหน้าใหม่ๆ สิ่งนี้คือสาเหตุว่าทำไมการไปดำน้ำบ่อยๆ จึงเป็นเรื่องสำคัญ สำหรับกรณีนี้ ก็ต้องยกเว้นนักดำน้ำที่ดำมาหลายร้อยไดฟ์แล้วหรือหลายพันไดฟ์แล้วและหยุดไปนานๆ นะครับ หมายถึงกรณีที่ดำน้ำมาไม่มากเท่าไรหรือแทบจะไม่ได้ดำน้ำเลยแล้วหยุดไปนานๆ มากกว่า

ในความเป็นจริงแล้ว นักดำน้ำหน้าใหม่ที่เพิ่งเรียนจบมาสดๆ ร้อนๆ นั้น มักจะมีความสามารถมากกว่า โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ได้เรื่องวิชาการและเจตคติ พวกเขาเพิ่งจะอ่านหนังสือและทำการเรียน การสอบ มาใหม่ๆ ความรู้ยังแน่น ยังสดใสอยู่ในหัวสมองของพวกเขา สิ่งที่สำคัญอีกประการหนึ่งคือ พวกเขาได้เรียนรู้ในสิ่งที่ทันสมัยที่สุด ทั้งเรื่องของเทคนิคและอุปกรณ์การดำน้ำ ซึ่งแน่นอน เราทราบกันดีอยู่ว่ามีการเปลี่ยนแปลง ปรับปรุง และพัฒนาอยู่เสมออย่างไม่หยุดยั้ง

สิ่งที่นักดำน้ำหน้าใหม่มักจะมีและดีกว่านักดำน้ำหน้าเก่าๆ ก็คือ นิสัยการดำน้ำที่ดี พวกเขายังไม่ได้เรียนรู้ ที่จะทำสิ่งที่มองข้ามความปลอดภัยไป สิ่งที่เขารู้มาจากการเรียนก็คือคำสอนของครู ที่จะเน้นการมีพฤติกรรมการดำน้ำที่ปลอดภัยเท่านั้น เพราะฉะนั้น เรามักจะเห็นนักดำน้ำหน้าใหม่ทำ Predive Safety Check หรือทำ Safety Stop กันในทุกไดฟ์อย่างเคร่งครัด ขณะที่นักดำน้ำหน้าเก่าๆ อาจจะไม่ค่อยเห็นความสำคัญหรือมองข้าม เพราะคิดว่าประสบการณ์ที่มีอยู่ก็เพียงพอแล้ว ไม่ต้องทำสิ่งเหล่านั้นก็ปลอดภัย ซึ่งแน่นอนครับ เป็นความคิดที่ผิดเอามากๆ และในความเป็นจริงนักดำน้ำหน้าเก่าๆ มีโอกาสที่จะเห็นพฤติกรรมต่างๆ นานา และรับเอาพฤติกรรมเหล่านั้นมาเป็นแบบอย่าง ปัญหาก็คือ การมีพฤติกรรมเหล่านั้น ตามเพื่อนนักดำน้ำคนอื่นๆ หรือตามตัวอย่างที่ผิดๆ นั้น มันไม่แน่เสมอไปว่ามันจะเป็นสิ่งที่ถูกต้องหรือปลอดภัย วิธีการที่ดีที่สุดในการเพิ่มความรู้ความสามารถในการดำน้ำนั้น แน่นอนครับ คือการศึกษาในขั้นสูงๆ ต่อไป

สิ่งที่มักเกิดขึ้นเสมอก็คือ นักดำน้ำหน้าใหม่มักจะได้รับความรู้เรื่องการดำน้ำจากนักดำน้ำที่มีประสบการณ์มาก ซึ่งเป็นสิ่งที่ดี เพราะว่านักดำน้ำหน้าใหม่ก็จะได้เรียนรู้ ขณะเดียวกัน ผู้ให้ความรู้ก็ได้ทบทวนและทำความเข้าใจกับความรู้ของตัวเองมากขึ้นด้วย เป็นประโยชน์กับทั้งสองฝ่าย ปัญหาจะเกิดขึ้นมากก็ต่อเมื่อ สิ่งที่นักดำน้ำที่มีประสบการณ์สอนนักดำน้ำหน้าใหม่นั้น ขัดแย้งกับสิ่งที่นักดำน้ำหน้าใหม่เรียนมาในชั้นเรียน Open Water วิธีการแก้ปัญหานี้อย่างถูกต้องก็คือ ไปแสวงหาคำตอบจากผู้ที่รู้จริง นักดำน้ำหน้าเก่า อาจจะได้รับความรู้ใหม่ว่าวิธีการที่นักดำน้ำใหม่เรียนมานั้น เป็นวิธีการที่ทันสมัยกว่าและยังไม่มีในยุคที่นักดำน้ำหน้าเก่าเรียนมา

บทบาทนั้น ก็อาจจะกลับกันได้เช่นกัน หากนักดำน้ำที่คิดว่าตนเองมีประสบการณ์ดำน้ำมามากๆ แล้ว ลองมาสังเกตนักดำน้ำที่จบมาใหม่ๆ ขณะไปดำน้ำดู นักดำน้ำที่มีประสบการณ์อาจจะได้เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ หรือได้ทบทวนในสิ่งที่ตัวเองลืมไปนานแล้วก็ได้ เช่น อาจจะเห็นนักดำน้ำหน้าใหม่ประกอบอุปกรณ์แล้วนำถังและอุปกรณ์นอนลงกับพื้น พวกเขาใช้ตารางการดำน้ำก่อนและหลังการดำน้ำถึงแม้จะมีคอมพิวเตอร์อยู่แล้วก็ตาม พวกเขาทำการ buddy check กันอย่างละเอียดถี่ถ้วน และส่วนมากพวกเขาก็จะเขียนบันทึกการดำน้ำทันทีที่ขึ้นมาจากน้ำ อาจจะมีหลายสิ่งหลายอย่างที่นักดำน้ำหน้าเก่าได้เรียนรู้จากพฤติกรรมเหล่านี้

เวลาอยู่ใต้น้ำ นักดำน้ำหน้าใหม่ก็จะมีพฤติกรรมที่น่าศึกษาอยู่ไม่น้อยทีเดียว พวกเขามักจะทำตามกฎข้อบังคับอย่างเคร่งครัด ถึงแม้ว่าการบังคับการลอยตัวของพวกเขาจะยังไม่ดีมาก และยังใช้อากาศเปลืองอยู่ก็ตาม นักดำน้ำหน้าใหม่ก็มักจะหลีกเลี่ยงการสัมผัสโดยตรงกับแนวปะการัง มักจะไม่รบกวนสัตว์ทะเล ตรวจสอบปริมาณอากาศอย่างสม่ำเสมอ มีการอยู่กับบัดดี้ตลอดเวลา อยู่กับ dive leader และมักจะบอกเวลาอากาศเหลือตามที่ตกลงกันไว้ มักจะไม่ดำน้ำเกินขีดจำกัดของความลึกและเวลา และทำ Safety Stop ทุกครั้งที่ดำน้ำ นักดำน้ำหน้าใหม่มักจะทำสิ่งเหล่านี้เพราะว่ามีสอนในชั้นเรียน Open Water Diver ของเขา

การไปดำน้ำกับนักดำน้ำหน้าใหม่นั้น เป็นโอกาสที่ยอดเยี่ยมสำหรับนักดำน้ำที่มีประสบการณ์ในการประเมินความสามารถในการดำน้ำของตัวเอง เวลาไปดำน้ำด้วยกัน นักดำน้ำหน้าเก่าอาจจะเห็นเทคนิค วิธีการบางอย่างที่ไม่เหมือนกับของที่ตนใช้อยู่ อย่าเพิ่งคิดว่านักดำน้ำหน้าใหม่นั้นทำผิดเพียงเพราะเขาขาดประสบการณ์ น่าจะศึกษา สอบถามให้กระจ่าง ว่าเหตุใดเขาจึงใช้วิธีการเหล่านั้น เพราะเราอาจพบว่าวิธีการของพวกเขานั้น เป็นวิธีการที่ทันสมัยและดีกว่าของเราที่ใช้มาเป็นปีๆ บางทีเราอาจจะทำบางพฤติกรรม ผิดๆ ตามคนอื่นมาในเส้นทางการเป็นนักดำน้ำของเรา

นักดำน้ำส่วนมากมักเป็นคนมีน้ำใจ มักจะไม่ลังเลที่จะให้ความช่วยเหลือคนอื่น ถึงแม้นักดำน้ำหน้าเก่าจะมีความรู้และประสบการณ์มากมายที่จะแบ่งปัน พวกเขาไม่ใช่พวกเดียวที่จะให้ได้ พวกนักดำน้ำหน้าใหม่จำนวนมากมีความรู้มากกว่าที่เราคิดเอาไว้ ขอแสดงความยินดีกับนักดำน้ำหน้าใหม่ทุกคนครับ